مرکز مطالعات راهبردی و بینالملل آمریکا (CSIS) به تازگی گزارشی را درباره ایران به قلم "آنتونی کوردزمن " ریاست این مرکز منتشر کرده است.
این گزارش تحت عنوان "ایران، خلیج فارس و رقابت راهبردی " گزینههای مختلفی را در رابطه با موضوع ایران، خلیج فارس و رقابت استراتژیک در منطقه خلیج فارس مورد بررسی قرار میدهد.
در این گزارش به بررسی مقایسهای توانمندی زمینی، دریایی و هوایی ایران و کشورهای منطقه پرداخته شده و به قابلیتهای نیروی زمینی ارتش و سپاه در مقایسه با این کشورها تاکید شده است.
در بخشی از این گزارش با اذعان به دفاعی بودن قوای نظامی ایران، آمده است: قوای زمینی ایران دارای توانمندی بالای دفاع در عمق سرزمینی این کشور هستند و ایران ارتش، عناصر سپاه پاسداران و نیروهای بسیج را برای اینگونه ماموریتها آموزش میدهد. این نیروها برای اعمال قدرت یا مانور و نبرد مداوم در خارج از خاک ایران آموزش ندیده و سازماندهی نشدهاند.
خبرگزاری فارس با توجه به حساسیت موضوع اقدام به تهیه و ترجمه این گزارش کرده است.برخی تعابیر نادرست و افراطی مطرح شده در این گزارش برای حفظ اصالت ترجمه است.
بخش چهارم این گزارش به شرح زیر است:
مراکز صنایع نظامی ایران
- بیشتر سرمایهگذاریها در صنایع نظامی ایران زیر نظر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صورت میگیرد.
- هزینهها در بودجه نظامی کشور درج نمی شوند.
- بیشتر سرمایهگذاریها در فناوری هستهای یا در زمینه موشکهای شهاب 1، 2 و 3، موشک قدیر و موشکهای بالستیک سجیل انجام میشود.
- ایران میتواند مقدار وسیعی از سلاحهای سبک، مواد منفجره و مهمات متعارف (غیرهستهای)، نمونههایی از سلاحهای هدایتشونده سبک تولید کند و قطعات پیشرفته از مواد منفجره با قدرت بالا IED و چاشنیهای انفجاری را تولید کرده است.
- بیشتر ادعاهای این کشور برای تولید و ساخت سلاحهای پیشرفته هدایت شونده و تجهیزات الکترونیکی نظامی عموماً اغراقآمیز است. با این حال پیشرفتهای واقعی و ملموسی در طول نیم دهه گذشته داشته است.
- اقدامات عمده ایران برای تولید سلاحهای زمینی عبارتند از:
* در اختیار داشتن بیش از 100 تانک اصلی رزمی ذوالفقار
* تانکهای سبک توسن
* 140 الی 170 نفربر زرهی براق Boragh
* توپ کششی و تعدادی از توپ خودکششی تندر و میخک (Carnation)
* شمار فراوانی از خمپارهانداز و راکتانداز که برخی از آنها دارای مهمات خوشهای هستند
* موشکهای هدایتشونده ضدتانک صاعقه و توفان
* موشک دوشپرتاب سبک سطح به هوای میثاق و موشک سطح به هوای Pantsyr
* هواپیماهای بدون سرنشین مهاجر و دیگر انواع هواپیماهای بدون سرنشین بمبافکن و غیربمبافکن
- اقدامات عمده ایران در زمینه سلاحهای دریایی عبارتند از:
* مینها، اژدرها و انواع مختلفی از موشکهای ضدکشتی زمین پایه، هواپایه و دریاپایه
* به آب انداختن ناوشکن جماران (کلاس موج)، و در حال ساخت ناوشکن دوم
* شناورهای زیرسطحی و نیمه زیرسطحی یونس و نهنگ
* قایقهای گشت ساحلی پیکاپ1(Peykaap) و قایقهای موشکانداز گشتی پیکاپ 1 به همراه دیگر قایقهای سبک
* موشک سطح به سطح سکید Saccade مدل سیاساس-ان-8 و موشک سطح به سطح C-701
* تعمیر مجدد کشتی، ارتقای کشتیها برای تجهیز به سلاحهای و جنگافزارهای رزمی
* هواپیماهای بدون سرنشین بمبافکن و غیر بمبافکن
* موشکهای هوا به کشتی، مدل ارتقا یافته P-3s و هواپیماهای نیروی دریایی مجهز به سیستمهای الکترونیکی هوشمند
- اقدامات عمده ایران در زمینه سلاحهای هوایی عبارتند از:
* جنگندههای صاعقه و آذرخش
* بالگردهای شباویز
* شبهسازی شده موشک IHawk و دیگر انواع موشکهای هوا به هوا
* شبهسازیشدههایی از موشکهای هوا به هوا و هوا به سطح روسی-چینی
* بمبها و کلاهکهای خوشهای
* هواپیماهای بدون سرنشین بمبافکن و غیربمبافکن
* توسعه موشک کروز
* ارتقای سامانههای الکترونیک هوافضا و جنگ الکترونیک
* قطعات هواپیما و ارتقای سامانههای هواپیماها
بررسی مقایسهای نیروهای نظامی کشورهای منطقه خلیج فارس در سال 2010
آمار برگرفته از موسسه بینالمللی مطالعات راهبردی، گزارش توازن نظامی سال 2010
ایران: 18 هزار نفر قوای نیروی دریایی، 15 هزار نیروی پدافند هوایی، 52 هزار نفر در نیروی هوایی،125 هزار نفر در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 350 هزارنفر نیروی ارتشی
عراق: هزار و 100 نفر در نیروی دریایی، بدون نیروی پدافند هوایی، هزار و 200 نفر در نیروی هوایی، فاقد نیروی گارد، 163 هزار و 500 نفر نیروی ارتشی
عربستان سعودی: 15 هزار و 500 نفر نیروی دریایی، 16 هزار نفر در پدافند هوایی، 20 هزار نفر نیروی هوایی، 100 هزار نیروی گاردی، 75 هزار نفر قوای ارتشی
بحرین: 700 نفر پرسنل نیروی دریایی، بدون قوای انسانی پدافند هوایی، هزار و 500 نفر در نیروی هوایی، بدون نیروی گارد و 6 هزار نفر ارتشی
کویت: 2 هزار نفر نیروی دریایی، بدون نیروی انسانی پدافند هوایی، 2 هزار و 500 نفر نیروی هوایی، بدون نیروی گارد و 11 هزار نفر ارتشی
عمان: 4 هزارو 200 نفر نیروی دریایی، بدون نیروی پدافند هوایی، 5 هزار نفر نیروی هوایی، بدون نیروی گارد و 25 هزار نفر ارتشی
قطر: هزارو 800 نفر پرسنل نیروی دریایی، بدون نیروی پدافند هوایی، هزار و 500 نفر قوای نیروی هوایی، بدون نیروی گارد و 8 هزار و 500 نفر ارتشی
امارات عربی متحده: 2 هزار و 500 نفر نیروی دریایی، بدون نیروی پدافندی، 4 هزار و 500 نفر در نیروی هوایی، بدون نیروی گارد و 44 هزار نفر ارتشی
یمن: هزار و 700 نیروی دریایی، 2 هزار نفر قوای پدافندی، 3 هزار نفر نیروی هوایی، بدون نیروی گارد و 60 هزار نفر قوای ارتش
تهدیداتی که نیروهای زمینی منطقه میتوانند داشته باشد
- تهدید ایرانیها برای کویت و عراق
- عملیات آبی-خاکی و رودخانهای جهت امتیازگیری
- درگرفتن نزاع قدرت در میان سنیها و شیعیان عراق
- تجاوز نیروهای یمنی به خاک عربستان و عمان
اما با وجود این تهدیدات موارد زیر را باید در نظر داشت
- احتمال بروز این تهدیدات در آینده نزدیک اندک است
- خطر مداخله نیروهای آمریکایی و همپیمانانش وجود دارد
- توان اعمال تهدید محدود و مداومت اندک
- اهداف راهبردی نامشخصی به همراه دارند
قوای زمینی ایران
- ایران دارای 500 الی 520 هزار نیروی نظامی با احتساب نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است. بیشتر این قوا از آموزشهای نظامی چندانی برخوردار نیستند.
- 350 هزار نیروی ذخیره دارد که آموزش اندکی دیدهاند و از 40 هزار نیروی شبهنظامی برخوردار است. از نظر تئوری، ایران میتواند یک میلیون نفر (3500 گردان) را که بیشتر جوان هستند در نیروهای مقاومت بسیج خود، بسیج کند ولی در عمل تنها شمار اندکی از این نیروها آموزشهای نظامی لازم را دیدهاند با این حال این نیروها توانستهاند توانمندی قابل توجهی به ایران در بسیج نیروهای محلی ارایه کند.
- نیروی زمینی ایران شامل 350 هزار نفر ارتشی و 100هزار نفر از عناصر نیروی زمینی سپاه پاسداران است.
- ایران فاقد نمونه برابر با تانکهای مدرن جنگی یا نفربرهای زرهی رزمی مخصوص پیادهنظام است.
- هسته اصلی بیش از 1600 تانک ایران شامل تانکهای ذوالفقار و حدود 480 نمونه از تانکهای قدیمی تی72 است.
- ایران دارای 3 هزار و 200 سلاحهای توپخانهای است که بیش از 2 هزار و 10 توپ آن از نوع کششی است. بیشتر 900 راکتانداز چندگانه آن از نوع توپخانههای هدفگیری منطقهای است و دارای کارایی محدود عملیاتی است.
- بسیاری از هواپیماهای ارتش ایران و بالگردهای تهاجمی و دیگر بالگردها عملیاتی نیستند و نمیتوانند بیش از یک دوره زمانی کوتاه و محدود کارایی داشته باشند.
- قوای زمینی ایران دارای توانمندی بالای دفاع در عمق سرزمینی این کشور هستند و ایران ارتش، عناصر سپاه پاسداران و نیروهای بسیج را برای اینگونه ماموریتها آموزش میدهد. این نیروها برای اعمال قدرت یا مانور و نبرد مداوم در خارج از خاک ایران آموزش ندیده و سازماندهی نشدهاند.
- این نیروها دارای قابلیت عملیات در مناطق مرزی عراق هستند در صورتی که عراق از حمایت آمریکا برخوردار نباشد.
تازهترین تحولات در ارتش ایران
21 ژوئیه 2010
- فرمانده نیروی زمینی ارتش ایران امیر احمد رضا پوردستان اعلام کرد: بعد از سالها تحریم مداوم، ما اکنون توانمندی مناسبی در حوزه صنایع نظامی کسب کردهایم و اکنون با اتکا به استقلال، خودکفایی و تخصص کارشناسان بومی به مدرنترین و پیشرفته ترین تسلیحات جهان مجهزیم
14 ژوئیه 2010
- بنا بر گزارشهای خبرگزاریهای ایران، رئیس جمهوری ایران محمود احمدینژاد اعلام کرد که ارتش و سپاه پاسداران از توانمندی و قدرت بالایی برخوردار هستند و میتوانند هرگونه تجاوز احتمالی به ایران را دفع کنند.
- پوردستان اعلام کرد که یگانهای نیروی زمینی ارتش "تاکتیکهای زمین مسلح را در رزمایشهای مختلف ارزیابی کرده اند و تجربیات خوبی در این راستا کسب کردهاند ".
- گفته میشود رزمایشهایی از این دست از 23 اکتبر تا 21 نوامبر انجام خواهد شد.
- پوردستان همچنین اظهارداشت که حسگرها، سامانههای کنترل از راه دور که دربرابر سیستمهای اختلال الکترونیک بسیار مقاوم هستند در این مانور استفاده خواهند شد.
- گزارش شده است که نیروی زمینی ارتش ایران تاکتیکهای فوق پیشرفته و مدرنی را تمرین کرده اند و با موفقیت نیروهای ویژه خود را در مناطق از پیش تعیین شده و سنگرها مستقر کردهاند تا ضمن ممانعت از پیشرفت دشمن، دست به حمله متقابل بزنند.
3 اوت 2010
- گزارش رسانههای ایران حاکی از آن است که ارتش ایران شروع به استفاده از شبیهسازهای ساخت داخل برای بالگردهای کبری کرده است.
- فرمانده هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران امیر کیومرث احدی اعلام کرده این شبیهسازهای ساخت ایران از هزینههای مالی، انسانی و آموزشی میکاهند ضمن این که تجربه خلبانان را افزایش میدهند.
- احدی گفت که همه پایگاههای هوانیروز به سامانههای شبیهسازی آموزش پرواز مجهز شدهاند.
- دیگر گزارشهای رسانهای حاکی از آن است که سردار احمد وحیدی، وزیر دفاع ایران اعلام کرده ایران طرحهای لازم را برای مقابله با هرگونه حمله احتمالی نظامی به ایران آماده کرده است.
- به گفته وحیدی، تهران هماکنون راهبردهای لازم را تدوین و طرحهای دفاعی لازم برای مقابله با تجاوز دشمن را ترسیم کرده است.
7 اوت 2010
- بنا بر گزارش رسانههای ایران، فرمانده نیروی زمینی اعلام کرده است که ایران در نظر دارد شماری از پیشرفتهترین سامانههای نظامی خود را در رژه 31 شهریور (22 سپتامبر) به نمایش گذارد.
- بررسی مقایسهای توان تجهیزات زرهی منطقه در سال 2010
ایران: 640 نفربر زرهی،725 تانکهای مختلف و 1613 تانک اصلی رزمی است
عراق: 352 نفربر زرهی، 77 تانک اصلی رزمی، شمار دیگر تانکها معلوم نیست
عربستان سعودی: 2 هزار و 240 نفربر زرهی، هزار و 80 انواع تانک، 910 تانک اصلی رزمی
بحرین: 325 نفربر زرهی، 71 عدد از دیگر تانکها و 180 تانک اصلی رزمی
کویت: 321 نفربر زرهی، 450 دیگر انواع تانکها و 368 تانک اصلی رزمی
عمان: 190 نفربر زرهی، 174 دیگر انواع تانکها و 117 تانک اصلی رزمی
قطر: 226 نفربر زرهی، 108 دیگر انواع تانکها و 30 تانک اصلی رزمی
امارات عربی متحده: 892 نفربر زرهی، 645 دیگر انواع تانکها و 471 تانک اصلی رزمی
یمن: 728 نفربر زرهی، 345 دیگر انواع تانکها و 790 تانک اصلی رزمی
- بررسی مقایسهای توانمندی تانکهای منطقه در سال 2010
ایران: 100 تانک ذوالفقار و 480 تانک تی72
عراق: 77 تانک تی72
عربستان: 450 تانک "ام 60 ای 3 " و تعداد 315 تانک "ام 1 ای 2 "
بحرین: 180 تانک "ام 60 ای 3 "
کویت: 159 تانک ام 84 و 218 تانک "ام 1 ای 2 "
عمان: 38 تانک چلنجر 2، 73 تانک "ام 60 ای 3 " و 6 تانک "ام 60 ای 1 "
امارات عربی متحده: 36 تانک "اواف 40 " و 390 تانک Leclerc
یمن: 60 تانک تی 72 و 50 تانک "ام 60 ای 1 "
- بررسی مقایسهای توان توپخانهای کشورهای منطقه در سال 2010
ایران: 310 توپ خودکششی، 2010 توپ کششی، 876 راکتانداز
عربستان سعودی: 170 توپ خودکششی، 225 توپ کششی، 60 راکتانداز
بحرین: 13 توپ خودکششی، 26 توپ کششی و 9 راکتانداز
کویت: 113 توپ خودکششی، بدون توپ کششی و 27 راکتانداز
عمان: 24 توپ خودکششی، 108 توپ کششی
قطر: 28 توپ خود کششی، 12 توپ کششی و 4 راکتانداز
امارات عربی متحده: 221 توپ خود کششی، 93 توپ کششی، 72 راکتانداز
یمن: 25 توپ خود کششی، 310 توپ کششی، 36 توپ ساحلی و تهاجمی و 294 راکتانداز