دو سناریو درباره قیمت و عرضه بنزین در ستاد هدفمندی یارانهها نهایی شده است که بر اساس یکی از این سناریو ها بنزین برای کلیه افراد به نرخ واحد فوب خلیج فارس عرضه خواهد شد که معادل 400 تومان فعلی است.
بر اساس سناریوی دوم بنزین که در ستاد هدفمندی یارانه ها در حال بررسی است، قیمت بنزین کاملا آزاد نخواهد شد؛ بلکه به هر خانوار 60 لیتر بنزین سهمیه ای 100 تومانی تعلق خواهد گرفت. بر اساس این سناریو، قیمت بنزین مازاد نیز بر سهمیه 60 لیتر به قیمت 800 تومان عرضه خواهد شد.
بر اساس این گزارش جلوگیری از قاچاق سوخت همواره به عنوان یکی از دلایل و فواید هدفمند کردن یارانهها مورد اشاره و تاکید قرار میگیرد. در واقع آمارهای رسمی حاکی است پس از آغاز سهمیهبندی بنزین، آمار رقمهای کلان قاچاق بنزین روند کاهشی پیدا کرد و به وضوح نشان داد تاثیر سهمیهبندی بنزین و هدفمند کردن یارانهها روی قاچاق حاملهای انرژی جدی است، کما اینکه پس از سهمیهبندی، بازار تجارت قاچاق سوخت به سمت گازوئیل که برنامهای برای کنترل مصرف آن اعمال نشده است، سوق پیدا کرد.
بر این اساس برای هر یک از دو سناریوی مطرح شده در ستاد هدفمندی یارانهها در زمینه هدفمندی یارانه بنزین، وضعیتهای متفاوتی برای قاچاق این حامل انرژی قابل تصور است. در سناریوی نخست که بر اساس بنزین با قیمت ثابت 400 تومانی طراحی شده است، با توجه به قیمتهای منطقهای این حامل انگیزههای جدی برای قاچاقچیان سوخت باقی خواهد گذاشت. چناچه بنزین در عراق 500، در پاکستان و افغانستان 800 و در ترکیه 2200 تومان عرضه میشود و قیمت فوب خلیج فارس آن نیز 530 تومان است، بنابراین قاچاق بنزین به خازج از مرزها برای قاچاقچیان کاملا دارای صرفه و سودهای کلان اقتصادی است.
این در حالی است که در صورت ادامه سهمیهبندی بر اساس سناریوی دوم، محدودیت سهمیه بنزین 60 تومانی و قیمت نزدیک به همسایگان بنزین آزاد در عمل قاچاق این حامل گرانقیمت انرژی را کاملا محدود خواهد کرد.
بر اساس این گزارش علاوه بر مزایای دیگر، جلوگیری از قاچاق سوخت نیز یکی دیگر از مزایای استفاده از روش مقداری-قیمتی در برابر استفاده از روش های صرفا قیمتی محسوب میشود. روشی که در آن هر مصرف کننده ملزم به پرداخت سهم خود بر اساس میزان مصرف است و هر کس بیشتر مصرف کند به صورت پلکانی پول بیشتر و نزدیک به واقعیت تری برای انرژی مصرفی خود میپردازد.