آهن ربا، ذرّه آهن را هر كجا كه باشد، به سمت خود مي‌كشد. اگر يك مقدار پنبه را از كنار يك آهن ربا عبور دهيد، آهن ربا كششي نسبت به پنبه ندارد، امّا اگر مقداري خرده آهن را درون پنبه قرار دهيم، در اين حالت پنبه به سمت آهن ربا كشيده شده و جذب آن مي‌شود.

در اين‌جا خود پنبه جذب نمي‌شود؛ بلكه براده‌هاي آهني كه با خود آهن ربا هم جنس هستند، به سمت آن كشيده مي‌شوند.

معصيت‌ها مثل آهن ربا و لقمه حرام مانند ذرّات آهن است، وقتي كه انسان در وجودش لقمه حرام نباشد، مي‌تواند از كنار معصيت‌ها عبور كند و خود را نگه دارد، امّا وقتي كه لقمة حرامي را خورد، از كنار معصيت كه مي‌گذرد، مجذوب آن مي‌شود، اين خاصيت دروني نان و لقمه حرام است.

امّا لقمه صددرصد حلال كه انسان كار صحيح درستي را انجام داده است و اجرت طيّب و صحيح و طاهري را در مقابل آن به انسان داده‌اند؛ وقتي كه اين لقمه را انسان مصرف مي‌كند، از كنار عبادات كه مي‌گذرد، عبادات او را جذب مي‌كنند، از كنار امامزاده كه مي‌گذرد، به زيارت آن ميل و گرايش پيدا مي‌كند. ميل و گرايش به مسجد، روضه و تربت شهدا پيدا مي‌كند و اين جزو خاصيت و ذات لقمه‌اي است كه از همه جهت حلال باشد.

هنگامي كه انسان آن را مصرف مي‌كند، در او نوري را ايجاد مي‌كند. همه طاعات و عبادات، جذابيّت و گيرايي دارند؛ ولي همه آن‌ها با لقمه حلال سنخيّت دارند، نه تنها با لقمه حلال، با مسكن و لباس حلال و امثال اين‌ها هم سنخيّت دارند. در محلّي كه از راه حلال به دست آورده‌ايد، موقع نماز كه فرا مي‌رسد، نسبت به نماز شوق و رغبت پيدا مي‌كنيد، امّا اگر از راه حرام به دست بيايد، وقتي كه در آن محل غيبت انجام شود، نسبت به غيبت ميل پيدا مي‌كنيد و قوه جلوگيري كم مي‌شود. حلال و حرام وقتي مخلوط شود، طاعات و معصيت هم با هم مخلوط مي‌شود.

منبع:كتاب «پندها و اندرزها» - آيت الله حائري شيرازي