معرفی وبلاگ
دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 4524867
تعداد نوشته ها : 10297
تعداد نظرات : 320
Rss
طراح قالب
مهدي يوسفي
وابستگي اقتصاد ايران به طلاي سياه انكار ناپذير است. هرچند برخي از مقامات دولتي ايران بارها اذعان كردهاند كه وابستگي بودجهي كل كشور از نفت همواره در حال كم شدن است، اما اعداد و ارقام نشان مي‌دهد هم‌اكنون اين وابستگي وجود دارد...
اگرچه اين وابستگي كمتر از گذشته شده اما، آمارها نشان مي‌دهد همزمان قيمت نفت در بازارهاي جهاني با افزايش مواجه شده، اوضاع اقتصاد ايران نيز به‌مراتب بهبود پيدا كرده است.
بنابراين تأثير نوسانات قيمتي نفت و اقتصاد ايران انكار‌ناپذير است، لذا اين عامل باعث خواهد شد كه اوضاع اقتصاد ايران با توجه به افزايش قيمت نفت در سال 90 از رشد خوبي برخوردار شود. با اين حال چند عامل در سال 90 باعث افزايش قيمت نفت است كه در ذيل مي‌آيد:
1- بسياري از كارشناسان و تحليلگران اقتصادي معتقدند اوضاع اقتصاد جهاني در حال بهبود است. پيش‌بيني كارشناسان اين است، ركود جهاني كه در سال‌هاي 2008، 2009 و 2010 (م) در اقتصاد برخي از كشورها مشاهده مي‌شده به رونق نسبي تبديل شود. لذا تقاضاي جهاني نفت نيز به مراتب افزايش خواهد يافت. بنابراين پيش‌بيني مي‌شود، احياي اقتصاد جهاني در سال جاري ميلادي (سال 90 شمسي) با افزايش تقاضاي جهاني نفت مواجه شود. بررسي‌هاي كامل نشان مي‌دهد اين افزايش حتمي است، چنانچه نشانه‌هاي اين افزايش تقاضا هم‌اكنون در حال مشاهده است.
اين ادعا در حالي مطرح است كه بسياري از مراكز مطالعاتي و پژوهشي انرژي پيش‌بيني كردهاند مصرف نفت در كشورهاي توسعه يافته (اروپايي) بشدت طي ماه‌هاي آينده روند افزايشي به خود بگيرد. به‌عنوان نمونه آژانس بين‌المللي انرژي (IEA) در يك پيش‌بيني رسمي اعلام كرد تقاضاي جهاني براي نفت در سال 2011 (م) به 3/89 ميليون بشكه در روز برسد كه حدود 5/1 ميليون بشكه بيشتر از سال 2010 (م) است.
2- از ديگر دلايل پيش‌بيني افزايش قيمت نفت ايجاد ناآرامي‌هاي منطقه‌اي در خاورميانه و ادامهي آن تا ماه‌هاي آينده است. درگيري‌هاي مردمي با دولتمردان برخي از كشورهاي صاحب نفت موجب شده نفت در هفته‌هاي اخير با افزايش قيمت مواجه شود. بنابر پيش‌بيني بسياري از كارشناسان سياسي، اين درگيري‌ها و تنش‌ها در ماه‌هاي آينده نيز ادامه خواهد داشت.
به‌عنوان مثال ليبي كه تا روزهاي قبل از ناآرامي‌هاي مردمي يكي از توليد‌كنندگان نفت دنيا محسوب مي‌شد و چيزي حول و حوش 6/1 ميليون بشكه در روز نفت به كشورهاي ديگر صادر مي‌كرد، حالا اين عدد به حول و حوش 300 هزار بشكه در روز رسيده. حتي احتمال مي‌رود اين عدد در هفته‌هاي آينده نيز روند نزولي به خود بگيرد.
عربستان هم كه به عنوان بزرگترين توليد كنندهي انرژي در دنيا محسوب مي‌شود اوضاع مناسبي ندارد.
بسياري از كارشناسان سياسي معتقدند خيزش‌هاي مردمي در ماه‌هاي آينده در عربستان به صورت جدي‌تر دنبال شود. شايد اين احتمال نيز جدي‌تر شود كه گسترش ناآرامي‌ها در عربستان پس از انرژي افزايش چشمگيري داشته باشد.
با اين حال به نظر مي‌رسد ايران به‌عنوان يكي از توليد كنندگان بزرگ نفت دنيا فروشنده كمريسك و قابل اعتماد‌تري نسبت به ديگر رقباي خود باشند. بطور قطع نفت ايران در ماه‌هاي آينده از فروش خوبي برخوردار بود و به تبع اين فروش خوب، عايدي ايران از جذب ارزهاي بين‌المللي نيز مناسب خواهد بود.
آمارها هم نشان داده، هر زمان كه قيمت نفت جهاني افزايش يابد و نفت ايران با ارقام بالا فروخته شود، اوضاع اقتصاد ايران نسبت به گذشته بهتر خواهد شد. پيش‌بيني‌ها براي سال 90 قطعي است.
حتي اغلب كارشناسان اذعان كردهاند، قيمت نفت در سال 90 به كمتر از 90 دلار براي ايران نخواهد رسيد و برخي ديگر نيز نفت 100 دلاري و بالاتر را اعلام كردهاند. بايد منتظر ماند و ديد كه آيا قيمت در سال 90 چه عددي را براي خود ثبت خواهد كرد. اگر چه ما منتظر نفت بالاي 100 دلار هستيم.*
(*) دكتر عباسعلي ابونوري، استاد اقتصاد دانشگاه