حدود 1 سال پیش و در چنین روزهایی یعنی دقیقاً پس از برگزاری انتخابات دهمین دوره ریاست‌جمهوری و پس از شکست موسوی در این انتخابات اغتشاشاتی در کشور ایجاد شد که بسیاری از افراد صاحب‌نظر در عرصه سیاسی کشور مهدی هاشمی را یکی از عاملان ساماندهی آن معرفی می‌کردند.

* مهدی هاشمی کیست؟

مهدی هاشمی رفسنجانی بهرمانی تحصیلات خود را در رشته مخابرات در دانشگاه تهران به پایان رساند و کارشناسی ارشد مهندسی انرژی را از دانشگاه صنعتی شریف و دکترای مهندسی منابع انرژی را از دانشگاه آزاد دریافت کرده‌ است و در گذشته مسئولیت‌هایی را در وزارت نفت از جمله ریاست سازمان بهینه سازی مصرف سوخت بر عهده داشت.

مادر وی عفت مرعشی و پدرش اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام است. فائزه و فاطمه دو خواهر و محسن و یاسر برادران او هستند.
مهدی با دخترعموی خود فرشته هاشمی ازدواج کرده و دو پسر به نام‌های فؤاد و یاسین دارد.

وی که در انتخابات ریاست جمهوری سال 1384 در ستاد انتخاباتی پدرش اکبر هاشمی رفسنجانی فعالیت می‌کرد در انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 نیز از حامیان میرحسین موسوی بود و در دانشگاه آزاد ستادی را برای کنترل صحت انتخابات! ایجاد کرده‌بود.
اما پس از انتخابات و شکست موسوی چند تن از متهمین در دادگاه متهمان پرونده کودتای مخملی اتهاماتی را علیه او مطرح کردند.

* آغاز سفر مهدی هاشمی به انگلیس

اما با آغاز مطالبات مردمی برای محاکمه عوامل اغتشاشات و ناامنی‌ها در کشور پس از انتخابات 22 خرداد 88 که بالتبع نام مهدی هاشمی را نیز بر سر زبان‌ها می‌انداخت، به ناگاه وی از کشور خارج شد.

با این وجود یکی از نزدیکان خانواده هاشمی رفسنجانی در همان روزها یعنی نهم شهریورماه سال 88 در گفت‌وگو با خبرنگار ما ضمن تأئید خبر سفر مهدی هاشمی به انگلیس گفت که این سفر هیچ ارتباطی به شایعات مطرح شده درباره احتمال دستگیری مهدی هاشمی به اتهام طراحی و عملیاتی کردن اغتشاش‌های پس از انتخابات ندارد.

البته بسیاری از مردم و کارشناسان، رفتن مهدی هاشمی به لندن را با مسائل مطرح شده درباره وی مبنی بر دست داشتن در اغتشاشات پس از انتخابات، بدون ارتباط نمی‌دانستند و خواستار بازگرداندن وی به ایران برای حضور در دادگاه بودند.

* متهمان اغتشاشات مهدی هاشمی را از عوامل اغتشاش دانستند

شائبه‌ فرار مهدی هاشمی از کشور و ارتباط وی با اغتشاشات پبش آمده در ایام پس از انتخابات 22 خرداد 88 آنجا بیشتر تقویت شد که در چهارمین جلسه رسیدگی به پرونده آشوب های پس از انتخابات، مسعود باستانی از روزنامه‌نگاران فعال دوم خردادی با اشاره به محورهایی که از سوی مهدی هاشمی رفسنجانی به مدیریت سایت "جمهوریت " داده شده بود، گفت: حمله به عملکرد 4 ساله دولت و تضعیف نهادهای قانونی کشور(سپاه ،بسیج، شورای نگهبان و...) و القای تقلب و التهاب‌آفرینی در انتخابات جزو محورهایی بود که دستور کار داشتیم.
همچنین حمزه کرمی مدیر سایت جمهوریت نیز در دادگاه اعلام کرد که مهدی هاشمی در انتخابات پولشویی، سند سازی و از بیت‌المال هزینه می‌کرد.

* دانشگاه آزاد وارد ماجرا می‌شود؛ "مهدی هاشمی ماموریت رفته است "

اما پیرو این شائبه‌ها، دفتر هیئت‌امنای دانشگاه آزاد به دفاع از مهدی هاشمی (رئیس این دفتر) پرداخت و با صدور اطلاعیه‌ای سفر وی را یک "مأموریت سازمانی " عنوان کرد.
دفتر هیئت امنای دانشگاه آزاد در این اطلاعیه خود تصریح کرد که مهدی هاشمی رئیس دفتر هیئت امنای دانشگاه آزاد جهت بازدید و رسیدگی دفاتر و شعبات دانشگاه آزاد در خارج از کشور، چندین روز قبل از دادگاه مورخ 3 شهریور 88 به خارج از کشور عزیمت کرده و قطعاً بعد از اتمام "مأموریت سازمانی " خویش جهت پاسخگویی به مطالب کذب مطرح شده در دادگاه به کشور بازخواهد گشت.

* 15 آذر 88، آیت‌الله هاشمی: مهدی خیالش از پرونده‌هایش راحت است

در همین اثنا اکبر هاشمی رفسنجانی پدر مهدی هاشمی نیز در دیدار با دانشجویان مشهدی که 15 آذر سال 89 برگزار شد، در پاسخ به سوالات و اعتراضات دانشجویان راجع به سفر مهدی هاشمی به خارج از کشور پاسخ‌هایی ارائه کرد.

آنچنان که در متن ارسالی از سوی دفتر رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از این دیدار آمده بود، هاشمی در پاسخ به سوالات دانشجویان درباره مهدی هاشمی رفسنجانی می‌گوید: "خیال مهدی از پرونده‌هایش راحت راحت است. "

اما هاشمی رفسنجانی در ادامه به نقش مهدی هاشمی در کمیته غیرقانونی "صیانت از آرا " اشاره کرده و گفت:‌من مطمئنم مهدی در این انتخابات در هیچ بخشی دخالت نداشت، "جز در مسئله کمیته صیانت از آرا ". مهدی نه پولی دارد و نه به کسی پول داد. گفتند: او پول داده تا افرادی در اغتشاشات شرکت کنند، در حالی که از این کارها بیزار است.

رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص علت سفر پسرش به لندن هم اینچنین گفت که: "ما در دانشگاه آزاد اسلامی شش واحد در خارج از کشور داریم که همه آنها مشکل دارند. می‌بایست کسی می‌رفت و رسیدگی می‌کرد. از لندن شروع کردیم و به لبنان رفتیم که باید توسعه پیدا کند. واحد دوبی مشکلات خاصی دارد. در زنگبار زمین دادند که هنوز نتوانستیم شروع کنیم. در ارمنستان و تاجیکستان هم واحد داریم. باید رسیدگی می‌کرد که رفت. دلش می‌خواهد بیاید و من می‌گویم اول کارهایت را تمام کن و انجام بده و بعد بیا. از این طرف هم مرتب تهمت می‌زنند که او هم همیشه جواب می‌دهد. "

* معاون جاسبی، دیماه 88: از ماموریت مهدی هاشمی بی‌اطلاعم

با وجود اطلاعیه دفتر هیئت امنای دانشگاه آزاد که ریاست آن بر عهده شخص مهدی هاشمی رفسنجانی است و همچنین اظهارات اکبر هاشمی رفسنجانی، کریم زارع طی مصاحبه‌ای با خبرگزاری فارس در مورخ 27 دی درباره مأموریت مهدی هاشمی رفسنجانی از سوی دانشگاه آزاد گفت که هنوز موضوع مأموریت آقای مهدی هاشمی برایش مشخص نشده. وی همچنین ادامه داد که "من گفته‌ام که موضوع مأموریت آقای هاشمی را به من بگویند ولی هنوز به من چیزی نگفته‌اند! "

* مهدی هاشمی، اسفند88: مانند شهروند عادی برای تحصیل دکترا و ماموریت به خارج رفتم

بنا بر این گزارش، سرانجام در پی موضع‌گیری‌های فعالان دانشجویی درباره حضور طولانی‌ مدت مهدی هاشمی در خارج از کشور به رغم اتهامات وی در جریان حوادث پس از انتخابات، وی پس از گذشت 6 ماه از خروج خود از کشور، علناً در این باره به ایراد توضیح پرداخت.

مهدی هاشمی در تاریخ 28/11/88 و در پاسخ به گزارش خبری فارس با عنوان "5 ماه از حضور مهدی هاشمی در لندن گذشت؛ مأموریتی که مرد شماره 2 دانشگاه آزاد از جزئیات آن بی‌خبر است "، نوشت: " خبرگزاری فارس هر از چند گاهی به بهانه سفر تحصیلی اینجانب به خارج از کشور، آن را مستمسکی برای تکرار ادعاهای غیرقانونی برخی محکومین جریانات بعد از انتخابات در دادگاه قرار می‌دهد و لابد شخص، ارگان یا سازمان و مسئولین قضایی نیز به این سایت خبری به دلیل تکرار ادعاهای محکومین علیه اینجانب که رهبری معظم انقلاب رسما در خطبه‌های نماز جمعه خود آن را بی‌اعتبار توصیف کردند، هیچ‌گونه اعتراض و یا بازخواستی نمی‌کند که این گونه خود را در حاشیه امن آهنین می‌دانند؟!
همچنانکه کرارا اعلام شده است یکبار دیگر اعلام می‌کنم که اینجانب برای ادامه تحصیل مقطع دکتری و رسیدگی به دفاتر و شعبات دانشگاه آزاد اسلامی در چندین شعب خارج از کشور به خارج سفر کرده‌ام و از حدود 5 ماه اقامت در خارج از کشور حدودا یک ماه، آن را در لندن به سر برده‌ام و مابقی این مدت در سایر کشورها در تردد و سرکشی و ماموریت بوده‌ام و مانند یک شهروند عادی به دور از جنجال های ساختگی خبرگزاری فارس و سایر سایت‌های همسو و زنجیره‌ای به ادامه تحصیل در خارج از کشور ادامه می‌دهم. "


* معاون جاسبی، فرودین 89: همچنان بی‌اطلاعم

کریم زارع معاون پارلمانی دانشگاه آزاد بار دیگر در فروردین 89 در پاسخ به این سوال که آیا ماموریت مهدی هاشمی پایان یافته است یا خیر، اظهار داشت: در این زمینه اطلاعات جدیدی ندارم ولی اگر اطلاعاتی کسب کنم حتما ارائه خواهم داد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا همچنان اطلاعاتی در خصوص این ماموریت به دست نیاورده‌اید، گفت: بنده هنوز در این زمینه اطلاعات جدیدی کسب نکرده‌ام.
معاون پارلمانی دانشگاه آزاد در پاسخ به این سوال که یعنی ماموریت مهدی هاشمی همچنان ادامه دارد؟ یادآور شد: بنده نگفتم که این ماموریت پایان نیافته است بلکه عرض کردم اطلاعات دقیقی در این زمینه ندارم که بخواهم آن را برای شما بیان کنم.
زارع در پایان در پاسخ به این سوال که آیا گزارشی هم از این ماموریت از سوی مهدی هاشمی به مسئولین دانشگاه آزاد ارائه شده است، یا خیر؟ اظهار داشت: خیر، حداقل این است که بنده در این زمینه اطلاعی ندارم.

*جاسبی هم سؤال درباره مأموریت مهدی هاشمی را بی‌‌پاسخ گذاشت

با وجود اطلاعیه هیئت مؤسس دانشگاه آزاد درباره مأموریت مهدی هاشمی، مسئولان این دانشگاه هیچگونه اطلاع‌رسانی درباره موضوع مأموریت، مدت آن و ... ارائه نمی‌کردند. در این بین، عبدالله جعفرعلی جاسبی رئیس دانشگاه آزاد نیز که فروردین 89 در مراسم افتتاحیه پنجمین دوره مسابقات بین‌الملی روبوکاپ شرکت کرده بود، در حاشیه این مراسم و در پاسخ به این پرسش که مأموریت مهدی هاشمی رفسنجانی چه وقت به پایان می‌رسد؟ اظهار داشت: من به این سوال پاسخ نمی‌دهم.
وی با وجود اصرار خبرنگار فارس مبنی بر تشریح جزئیات مأموریت مهدی هاشمی رفسنجانی، اعلام کرد که به این سوالات پاسخ نخواهد داد.

* چرا هیئت امنای دانشگاه آزاد سفر مهدی هاشمی را به گردن گرفت؟

در این میان نکته حائز اهمیت این است که چرا هیئت امنای دانشگاه آزاد تنها چند روز پس از خروج مهدی هاشمی از کشور، سفر وی را ماموریتی کاری از سوی این مجموعه دانست اما نه تنها در خصوص این ماموریت توضیحات تکمیلی را ارائه نداده و اعلام نکردند که این ماموریت چه زمانی به پایان می‌رسد، بلکه اعضای هیئت امنای این دانشگاه نیز درباره این ماموریت اظهار بی اطلاعی می‌کنند و مشخص نیست که چه کسانی آن اطلاعیه هیئت امنای دانشگاه آزاد را نوشته و امضاء کردند؟ و دلیل حمایت هیئت امنای دانشگاه آزاد از سفر مهدی هاشمی به لندن چه بوده است؟

* صدور حکم جلب مهدی هاشمی؛ آیا ماموریت دانشگاه آزاد پایان می‌یابد؟

اما فروردین 89 روزهای پایانی خود را سپری می‌کرد که اعلام خبری درباره صادر شدن حکم جلب مهدی هاشمی صحت اتهامات وارده به وی را قوت بیشتری بخشید.
صدور حکم جلب مهدی هاشمی در جلسه مشترک آیت‌الله صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه و جمعی از نمایندگان از جمله اعضای کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس اعلام شد.
بر پایه این گزارش در این جلسه مشترک تصریح شد که در صورت ورود مهدی هاشمی به کشور وی بر اساس این حکم دستگیر خواهد شد.
در این جلسه درباره احتمال عدم مراجعت مهدی هاشمی به کشور و راههای قانونی دستگیری وی نیز مطالبی عنوان شد.

* خروج خانواده مهدی هاشمی از کشور

با این وجود پس از اعلام خبر صدور حکم جلب مهدی هاشمی، برخی منابع خبری اعلام کردند در اردیبهشت‌ماه سال 89 که خانم "فرشته هاشمی " همسر مهدی هاشمی به همراه دو فرزندش به لندن رفته و قبل از پیوستن به همسر، به برخی اطرافیان خود اعلام کرده است که قصد بازگشت به ایران را ندارد.

* کشف برخی قراردادهای نفت و گاز در ساختمان هیئت امنای دانشگاه آزاد

اما در حالی که همچنان از عدم بازگشت مهدی هاشمی به کشور خبری نبود، به ناگاه اطلاعیه‌ای از سوی دادسرای عمومی و انقلاب تهران صادر و اتهامات مهدی هاشمی و پیرو آن دانشگاه آزاد را وارد فاز جدیدی کرد.

دادسرای عمومی و انقلاب تهران طی اطلاعیه‌ای در خردادماه امسال، اعلام کرد که اسنادی از طبقه ششم ساختمان محل استقرار هیأت امنای دانشگاه آزاد کشف کرده است که این اسناد درباره برخی قراردادهای نفت و گاز، اسناد مالی غیر مرتبط با دانشگاه آزاد، اسناد محرمانه دولتی و نیز گزارشهای مرتبط با یکی از متهمان حوادث بعد از انتخابات ریاست جمهوری بوده است.

بدین ترتیب و با این اطلاعیه دادسرای عمومی و انقلاب ایران، صحت اتهامات وارده بر مهدی هاشمی بیش از پیش تقویت و از سوی دیگر احتمال بازگشت وی به ایران کم‌رنگ‌تر از گذشته شده است.

اما کارشناسان و فعالان دانشگاهی در گفت‌وگوهایی که در خبرگزاری‌های کشور منتشر شده است، اعتقاد دارند که با توجه به اسناد و مدارک به دست آمده و همچنین با توجه به در دست داشتن حکم جلب مهدی هاشمی، مسئولان امنیتی و انتظامی کشورمان می‌توانند از طریق پلیس بین‌الملل اقدام به بازگرداندن مهدی هاشمی به کشور کرده و وی را در دادگاهی صالحه محاکمه کنند.

البته در این میان برخی نیز معتقدند با توجه به نوع اتهامات مهدی هاشمی و همچنین با توجه به خباثت دولت انگلیس، این کشور از همکاری با پلیس بین‌الملل برای بازگرداندن مهدی هاشمی به ایران قطعاً اجتناب خواهد کرد.
گزارش؛ روح‌الله چهر‌ه‌افروز