معرفی وبلاگ
دسته
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 4350278
تعداد نوشته ها : 10297
تعداد نظرات : 319
Rss
طراح قالب
مهدي يوسفي
الف- تجدید دینی ومعنوی انسان معاصر
موهبت آسمانی انقلاب اسلامی‌که در حقیقت سرآغاز عصر جدیدی درحیات بشری گردید مبدأ زمانی تجدید هویت معنوی و دینی اسلامی‌انسان معاصر محسوب می‌گردد، چنان‌که مقام معظم رهبری فرمودند:
«انقلاب اسلامی‌هویت اسلامی‌رادر دنیای اسلام وهویت معنوی را در کل جهان زنده کرد.»
تحلیل‌گران زیادی به مانند رهبر حکیم انقلاب بر این اعتقادند که تجدید حیات معنوی ودینی بشر «با پیروزی انقلاب اسلامی‌درایران آغاز شده است و به این لحاظ دهة شصت را باید اولین دهة از این تجدید عهد محسوب داشت. »
به همین جهت باید گفت :
«اگر بنا باشد تاریخی را برای احیای هویت دینی {درجهان معاصر} درنظر بگیریم آن تاریخ 1979 میلادی است ؛ یعنی مقارن با پیروزی انقلاب اسلامی‌ایران که خیزش عظیمی‌را برای تفکرات دینی در تمام ادیان به وجود آورده است.
آخرین آمارها در مورد احیای تفکر دینی که در سال 1990 م صورت پذیرفته نشان میدهد که تقریبا 70% مردم اروپا احساس دینداری می‌کنند. در تمام ادیان از هندوئیسم گرفته تا بودیسم و...وانواع فرقه‌‌‌‌‌های مسیحیت همه از یک نوع بازگشت به تفکر دینی خبر می‌دهند و انقلاب اسلامی‌ایران موجب احیای تفکر دینی در جهان گشت. »
صاحب‌نظران زیادی بر این اعتقادند که تأثیرات انقلاب اسلامی‌بر تجدید حیات هویت دینی بشر بسیار عمیق می‌باشد. دکتر سعید محمد الشهابی سر دبیر مجلة معروف و پرتیراژ العالم دراین باره می‌گوید.
« انقلاب اسلامی‌ایران نه تنها در جامعة اسلامی‌بلکه در اکثر جوامع تأثیر اساسی و بنیادی داشته است. بی‌شک طی بیست سال گذشته هیچ حرکتی به اندازة انقلاب ایران نتوانسته بر جامعة بشری تأثیر گذار باشد، دین نقش اساسی و حیاتی دراجتماع دارد و انقلاب اسلامی‌این نور را بر بشریت تاباند و روشنی بخشید. »
وی اضافه نمود:
« انقلاب اسلامی‌سبب شد تا روشنفکران ومتفکری ضرورت توجه به مسائل دینی و تأثیر آن بر وجدان بشریت وافکار سیاسی – اجتماعی را به خوبی مورد وجه قرار دهند ما در عصر انقلاب اسلامی‌شاهد رجوع و تمسک مسلمین و غیر مسلمین به اهل دین شدیم.»
تأثیرات گستردة حضرت امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی‌بر حیات دینی ومعنوی انسان معاصر، توجه تحلیل‌گران بین المللی را به شدت به خود جلب نموده است. شبکة اول تلویزیونی بی بی سی انگلیس در یکی از قسمت‌‌‌‌‌های مجموعه برنامة مستند خود به نام «قرن دوم» که به مناسبت نزدیک شدن قرن 21 تهیه کرده بود و به بحث پیرامون موضوع مورد اشاره پرداخته می‌گوید :
«آن‌چه در ایران در سال 1979 رخ داد نه تنها یرای ایرانیان بلکه برای تمام ادیان جهانی نقطة عطفی بود، نقطة عطفی که از بازگشت میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا به اصول‌گرایی مذهبی خبر میدهد.»
به گفتة این شبکه :«در سراسر جهان، پیروان دیگر ادیان مانند مسیحیت، یهودیت وهندو نیز به اصول‌گرایی مذهبی روی آوردند؛حتی در ترکیه نیز که هفتاد سال قبل با مذهب وارد جنگ شده‌بود روند بازگشت به اصول اسلامی‌سرعت گرفته است. »
ب- بطلان نظریه‌‌‌‌‌های ضد دینی
در سال‌‌‌‌‌های متمادی پیش از انقلاب اسلامی«پیروزی نظریان مادی آن‌چنان حتمی‌به نظر می‌رسید که اندیشوران قرن هیجدهم مانند «بیل» و فلاسفة دائره المعارفی فرانسه به طور کلی،مکان ومنزلتی برای دین در آینده قائل نبودند، به همین نحو در قرن نوزدهم فلسفه‌‌‌‌‌هایی پدید آمد که یا به طور کلی منکر دین می‌شد مانند فلسفة مارکس و یا خود مذهبی دروغین را جایگزین ادیان آسمانی می‌کرد.
در قرن بیستم ماتریا لیست‌‌‌‌‌های شرقی و غربی به سبط مبارزة علنی خود با دین و باور‌‌‌‌های دینی در سطح جوامع پرداختند اما سیر تحولات تاریخی و وقوع انقلاب اسلامی‌ایران آن‌چنانشرایط موجود را در آخرین سال‌‌‌‌‌های قرن بیستم تغییر داد که نظریه‌پردازان بین المللی وجامعه‌شناسان....با اعتراف به حیات مجدد دین در جوامع بشری به طرح نظریة «تجدید حیات دینی در قرن بیستم» به عنوان یک نظریه معتبر علمی، طی سال‌‌‌‌‌های اخیر پرداخته‌اند ؛ ازآن جمله گیدنز، جامعه‌شناس مشهور انگلیس، در فصلی از کتاب خود با عنوان پدیدة نوزایی دینی می‌نویسد :
«در گذشته سه غول فکری جامعه‌شناسی یعنی «مارکس»،«دورکیم» و«ماکس وبر» با کم و بیش اختلافاتی فرآیند عمومی‌جهانی را به سمت سکولاریزیسون و به حاشیه رفتن دین می‌دیدند ولی ازآغاز دهة هشتاد و یا انقلاب اسلامی‌ایران شاهد تحقق عکس این قضیه هستیم ؛یعنی فرآیند عمومی‌جهان روند معکوسی را آغاز و به سمت دینی شدن پیش می‌رود.»
به بیان دیگر با وقوع معجزة انقلاب اسلامی‌به رهبری امام عظیم الشأن و گسترش خیره کنندة حوزة نفوذ ادیان بزرگ الهی – به ویژه دین مبین اسلام – امروز دیگر تحلیل‌گران و قایع سیاسی وتحولات اجتماعی به خود جرأت انکار جایگاه رفیع دین در اجتماع بشری و پیش‌بینی انزوای آن را در آیندة جهان معاصر نمی‌دهند بلکه با چرخشی 180 درجه ای ازمواضع پشتیبان خود تصریح می‌نمایند:
«بازی قدرت جهانی که در دهه‌‌‌‌‌های آینده پدید خواهد آمد بدون درنظر گرفتن قدرت روز افزون اسلام، مذاهب کاتولیک و مذاهب دیگر قابل درک نیست. »
ج- برائت جهانی ازعقاید الحادی
با پیروزی انقلاب اسلامی‌علاوه بر بی اعتبار شدن مکاتب مادی والحادی زمینة فرو پاشی نظام‌‌‌‌‌های الحادی وتجدید نظر تئوری پردازان این گونه نظام‌ها در عقاید مبنایی خود، فراهم گردید، چنان‌که با گذشت یک دهه از پیروزی انقلاب اسلامی‌بسیاری از سران احزاب ونظام‌‌‌‌‌های کمونیستی و شخصیت‌‌‌‌‌های مارکسیست، با پشت پا زدن به عقاید باطل خود، از هر گونه عقید‌‌ه ای که در تعارض مسلم با ایمان مذهبی، اعلام برائت نمودند.
برای نمونه، الکساندر زوگانف رهبر حزب کمونیسم روسیه، دراظهار نظر‌‌‌‌های صریح خود گفت:
«ما ازافکاری که وجود خداوند راانکار می‌کند دست برداشته ایم.»
فیدل کاسترو، رهبر قدرتمند و یکی ازمقاوم‌ترین نظام‌‌‌‌‌های کمونیستی در دنیا با افتخار اعلام می‌دارد:
«تا وقتی که خدا بخواهد ادارة کشور رادر دست خواهد داشت، ابتدا خواست و اراده خدا،و پس از آن خواست وارادة مردم بالاتر ا زهر چیزی است. »
حشمت اوزال، شاعر برجسته و مارکسیست معاصر ترکیه نیز که سال‌ها به خاطر اعتقاداتش در زندان به سر برده، ضمن روی آوردن به اسلام اظهار داشت :
«اصلا ازاعتقادات جدیدیم (اسلام) پشیمان نیستم، زیرا در زندان این فرصت راداشتم که ارزش اعتقادات خود را بیابم. »
وی می‌گوید:
«هموطنان من از گرسنگی ماوراء الطبیعه رنج می‌برند گرسنگی که فقط با قرآن رفع می‌شود.»
ولادیمر پوتین، رئیس جمهوری روسیه هم در گفت وگو با روزنامة فرانسوی لوفیگارو بعد از یادآوری این مطلب که «اجرای فرایض دینی در شوروی سابق بدون خطر نبوده اما مادرش او را در کلیسا غسل تعمید داده است «می‌گوید:
«من به نوبه خودم ازاین که به کلیسای ارتدوکس روسیه تعلق دارم افتخار می‌کنم، این تعلق مرا غنی می‌کند،و یک ارتباط شخصی با ملتم وفرهنگش به وجود می‌آورد. »
د- احیای فکر دینی درمیان سیاستمداران
امروزه بر اثر قیام امام خمینی (ره) بار دیگر ارزش‌‌‌‌‌های دینی درکانون توجهات جهانی قرار گرفته است، تا آن‌جا که حتی بسیاری از سران کشورها ودولت‌هادر شرق و غرب عالم با همسو دیدین فضای حاکم بر دنیا وکشور‌‌‌‌های خود با حرکت و لو آرام به سوی حقیقت دین و...به تجلیل ازدین و اعتقاد‌‌‌‌های دینی پرداخته‌اند، ودین به عنصری برای تحت تأثیر قرار دادن بسیاری از سیاست‌‌‌‌‌های جاری دولت‌‌‌‌‌های جهان مبدل گشته است.
نیکلای چرون از سیاست مداران معروف و رئیس حزب ملی لیبرال دموکراتیک رومانی در دیدار با سفیر جمهوری اسلامی‌در این کشور بابیان این مطلب که « انقلاب اسلام پدید‌‌‌‌های بی نظیر در تاریخ است » اظهار داشت :
« انقلاب اسلامی‌ایران هدف مهمی‌چون احیای ارزش‌‌‌‌‌های دینی درجامعه رادارد ورومانی امروز نیاز مبرم به احیای ارزش‌‌‌‌‌های دینی داشته و ما خواهان بهره‌گیری ا زتجربیات ایران هستیم. »
دکتر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در امور بین الملل، با نقل خاطر‌‌‌‌های در این باره اظهار می‌دارد :
«من یک موقعی با آقای لخ والسا رئیس جمهور لهستان و رهبر قبلی جنبش همبستگی ملاقاتی داشتم واین در زمانی بود که اورئیس جمهور شده بود، ایشان به من می‌گفت :
«انقلاب شما روی ما هم اثر گذاشت و ما خوشحالیم از این که در کشور شما یک انقلاب بر اساس دین صورت گرفته است، پیروزی انقلاب اسلامی‌موجب احیای فکری دینی حتی در سطح حکومت‌ها شد؛ ولو درکشور‌‌‌‌های مسیحی.»
هـ - حیات مجدد دین واعترافات غربی‌ها
پیروزی انقلاب اسلامی‌درعرصه‌‌‌‌‌های مختلف ورجعت دوبارة بشر معاصر به باور‌‌‌‌های دینی تحلیل‌گران غرب را به بیان اعترافات صریحی درخصوص غفلت قدرت‌‌‌‌‌های جهانی از پتانسیل عظیم دین وادشته است
دانیل پاپیس رئیس انجمن سیاست خارجی ایالات متحدة آمریکا درکنفرانسی در استامبول ترکیه گفت :
«باید اعتراف کنیم که بیش از پیروزی انقلاب اسلامی‌ما برای افکار دینی و مذهبی هیچ جایی باز نکرده بودیم ولی از این پس برای ما آمریکایی‌ها ضروری است که زمین‌‌‌‌های جهت مطالعه وتحقیق پیرامون مذهب فراهم آوریم. »
سخنان بری رابین از روزنامه‌نگاران معروف غربی (ونویسنده مقالة اسلام نرمال) در جلسة روزنامه‌نگاران معروف غربی در شهر بروکسل، وجه دیگری از واقعیت مورد اشاره ما می‌باشد، وی در این جلسه گفت :
«واشنگتن در سال‌‌‌‌‌های گذشته اهمیت دین درارتباطات سیاسی و دیپلماسی را درک نکرده بود و این مسئله مشکلات فراوانی رابرای ما آمریکایی‌ها به وجود آورد که برای واشنگتن گران تمام شد.»
رابین افزود :
«اگر بخواهیم در آینده با این مشکلات مواجه نباشیم باید این مطلب را بپذیریم و آن را درک کنیم که دین یک واقعیت اساسی و زیر بنایی جوامع بشری است. »
به واسطة شرایط جدید جهانی و تأثیرات رو به افزایش دین در جهان معاصر «بعد از انقلاب اسلامی‌تحولی عظیم در ارزیابی دین در امریکا به وجود آمده است ؛به طوری که امروز دین درهمة مجامع (علمی، فرهنگی و سیاسی و...) مورد بحث است. » وتحقیقات متنوعی در این باره به صورت مداوم صورت می‌پذیرد چنان‌که :
«پنج سال پیش در آمریکا مسئلة اصول گرایی دینی درجهان را بررسی کردند و پنج کتاب مختلف از ادیان متفاوت (اسلام، مسیحیت، یهود،و..)درخصوص آن منتشر کردند و جالب این که همة کتب یاد شده مسئلة ریشه دار بودن دین واعتقادات در جامعه را بر رسی ومورد توجه قرار داده‌اند.»
درهر حال نقش اساسی انقلاب اسلامی‌در این خصوص، غیر قابل انکار بوده و «این موارد قبل از پیروزی انقلاب اسلامی‌وجود نداشت و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی‌نمودار شد.»
چنان‌که نویسنده و تحلیل‌گر روزنامة تایمز چاپ لندن می‌نویسد:
«..در پاییز 1357 دنیای غرب به دلیل انقلاب ایران بار دیگر اسلام را کشف کرد...و ما غربی‌ها خیلی زود فهمیدیم که الله اکبر به معنای خدای بزرگتر است می‌باشد.»
و- افزایش تلاش جهانی برای آشنایی با اسلام
درعصر امام خمینی، اشتیاق وصف‌ناپذیری از سوی شخصیت‌ها ومجامع علمی‌و تحقیقاتی جهان برای شناخت ابعاد مختلف اسلام ونیز تلاش برای شناسایی مقولة دین و دیگر ادیان الهی، ظهور یافته است.
گرچه تلاش‌‌‌‌‌های وسیعی که امروزه درجهت شناخت بیش از پیش اسلام از سوی ملت‌ها ودولت‌ها ومؤسسه‌‌‌‌‌های تحقیقاتی و...مصروف می‌گردد، هرکدام اغراض خاص خود را تعقیب می‌کند اما نکته این جاست که این تلاش‌ها به هر جهت، بخشی ازتأثیرات شگرف انقلاب الهی و یکی از ویژگی‌‌‌‌‌های عصر جدیدی است که با قیام خالصانة روح خدا خمینی کبیر (ره) اغاز گردید.
به عنوان نمونه میتوان اشاره کرد که :«در بیست سال گذشته اسلام شناسی در آمریکا فقط در بعضی ازدانشگاه‌‌‌‌‌های بزرگ تدریس می‌شد ولی درحال حاضر تمام دانشگاه‌‌‌‌‌های کوچک و بزرگ درس اسلام‌شناسی دارند واین نشان دهندة تأثیر انقلاب اسلامی‌ایران است. »
توشیو کوردا محقق وتازه مسلمان ژاپنی هم در همین زمینه می‌گوید:
«قبل از انقلاب اسلامی‌ایران هر کتابی که با عنوان ومحتوای اسلامی‌در ژاپن چاپ می‌شد دارای تیراژی کمتر ازهزار نسخه بود، الحمدلله بعد از پیروزی انقلاب کتاب‌‌‌‌‌های اسلامی‌در ژاپن رو به گسترش رفته است. »
وی اضافه نمود :
«مدتی پیش کتابی درمورد روح ومعنویت اسلام به زبان ژاپنی نوشتن که درعرض یک ماه بیش از بیست هزار نسخة آن به فروش رفت. »
ز- آهنگ عزیمت انسان به قلمرو تاریخی دیگر
امام خمینی (ره) با پایه گذاری وهدایت انقلاب عظیم اسلامی، دگرگونی بزرگتری را در عرصة حیات بشری رقم زدند وعصر جدیدی را به وجود آوردند.
عصری که د رآن رویکرد گسترده و بی سابقه ای به حوزة معارف توحیدی و دینی برای بازخوانی مجدد مفاهیمی‌آغاز گردید که نقش اساسی در شکل‌دهی به حیات معنوی و مادی بشر دارند.
گویا انسان سر خورده از آرزو‌‌‌‌های بی حد و حصر مادی، برای ورود به ساحت جدیدی ا زحیات تاریخی خود آماده می‌گردد.
بسیاری از صاحب‌نظران بین المللی به این واقعیت اذعان دارند که «سال‌‌‌‌‌های پایانی قرن بیستم حرکت‌‌‌‌‌های مذهبی شکل گیری به خود گرفت ودین باارائه مجدد پیام‌‌‌‌‌های مذهبی ودگرگون سازی ساختار مذهبی وارد میدان شده است. »
به واقع میتوان گفت :« بشر کنونی همه امیدش به دین ومعنویت است. و بشر سرش به دیوار خورده، بازگشته خود را بیابد، غرب هم همه امیدش الان به دین است، پوپر و امثال او یعنی پوزیتیویست ها که پشت به دین کرده اند پنبه غفلت در گوششان است.به وضع معاصر غرب نظری بیندازد : غالب متفکران معاصر به اهل دین و چه غیر اهل دین توضیحاتی راجع به دین ومعنویت دارند.»
بحران همه جانبه دنیای مدرن بشر معاصر را در مخمصه پیچیده ای قرار داده است و انسان عصر جدید آمال متعالی و معنوی خود را در غوغای نفس گیر ماده پرستی از دست رفته می‌بیند از همین روست که انسان اهنگ عزیمت به قلمرو تاریخی دیگری را دارد
«گفته اند ــ و شاید هم بی دلیل ــ که همه اصول نو آورانه عصر جدید اکنون خود در وضعیت بحران قرار گرفته اند، در تائید این نظر دلایلی چند وجود دارد که نشان میدهد انسان اروپایی مشغول اروپایی مشغول جمع کردن خیمه و خر گاه خویش از سرزمین نوینی است که طی سیصد سال گذشته در آن رحل اقامت افکنده بود، این انسان آهنگ عزیمت در قلمرو تاریخی و شیوه زیستی دیگری دارد.»
منبع:کتاب عصر امام خمبنی/ میر احمد رضا حاجتی
موهبت آسمانی انقلاب اسلامی‌که در حقیقت سرآغاز عصر جدیدی درحیات بشری گردید مبدأ زمانی تجدید هویت معنوی و دینی اسلامی‌انسان معاصر محسوب می‌گردد، چنان‌که مقام معظم رهبری فرمودند:
«انقلاب اسلامی‌هویت اسلامی‌رادر دنیای اسلام وهویت معنوی را در کل جهان زنده کرد.»
تحلیل‌گران زیادی به مانند رهبر حکیم انقلاب بر این اعتقادند که تجدید حیات معنوی ودینی بشر «با پیروزی انقلاب اسلامی‌درایران آغاز شده است و به این لحاظ دهة شصت را باید اولین دهة از این تجدید عهد محسوب داشت. »
به همین جهت باید گفت :
«اگر بنا باشد تاریخی را برای احیای هویت دینی {درجهان معاصر} درنظر بگیریم آن تاریخ 1979 میلادی است ؛ یعنی مقارن با پیروزی انقلاب اسلامی‌ایران که خیزش عظیمی‌را برای تفکرات دینی در تمام ادیان به وجود آورده است.
آخرین آمارها در مورد احیای تفکر دینی که در سال 1990 م صورت پذیرفته نشان میدهد که تقریبا 70% مردم اروپا احساس دینداری می‌کنند. در تمام ادیان از هندوئیسم گرفته تا بودیسم و...وانواع فرقه‌‌‌‌‌های مسیحیت همه از یک نوع بازگشت به تفکر دینی خبر می‌دهند و انقلاب اسلامی‌ایران موجب احیای تفکر دینی در جهان گشت. »
صاحب‌نظران زیادی بر این اعتقادند که تأثیرات انقلاب اسلامی‌بر تجدید حیات هویت دینی بشر بسیار عمیق می‌باشد. دکتر سعید محمد الشهابی سر دبیر مجلة معروف و پرتیراژ العالم دراین باره می‌گوید.
« انقلاب اسلامی‌ایران نه تنها در جامعة اسلامی‌بلکه در اکثر جوامع تأثیر اساسی و بنیادی داشته است. بی‌شک طی بیست سال گذشته هیچ حرکتی به اندازة انقلاب ایران نتوانسته بر جامعة بشری تأثیر گذار باشد، دین نقش اساسی و حیاتی دراجتماع دارد و انقلاب اسلامی‌این نور را بر بشریت تاباند و روشنی بخشید. »
وی اضافه نمود:
« انقلاب اسلامی‌سبب شد تا روشنفکران ومتفکری ضرورت توجه به مسائل دینی و تأثیر آن بر وجدان بشریت وافکار سیاسی – اجتماعی را به خوبی مورد وجه قرار دهند ما در عصر انقلاب اسلامی‌شاهد رجوع و تمسک مسلمین و غیر مسلمین به اهل دین شدیم.»
تأثیرات گستردة حضرت امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی‌بر حیات دینی ومعنوی انسان معاصر، توجه تحلیل‌گران بین المللی را به شدت به خود جلب نموده است. شبکة اول تلویزیونی بی بی سی انگلیس در یکی از قسمت‌‌‌‌‌های مجموعه برنامة مستند خود به نام «قرن دوم» که به مناسبت نزدیک شدن قرن 21 تهیه کرده بود و به بحث پیرامون موضوع مورد اشاره پرداخته می‌گوید :
«آن‌چه در ایران در سال 1979 رخ داد نه تنها یرای ایرانیان بلکه برای تمام ادیان جهانی نقطة عطفی بود، نقطة عطفی که از بازگشت میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا به اصول‌گرایی مذهبی خبر میدهد.»
به گفتة این شبکه :«در سراسر جهان، پیروان دیگر ادیان مانند مسیحیت، یهودیت وهندو نیز به اصول‌گرایی مذهبی روی آوردند؛حتی در ترکیه نیز که هفتاد سال قبل با مذهب وارد جنگ شده‌بود روند بازگشت به اصول اسلامی‌سرعت گرفته است. »
ب- بطلان نظریه‌‌‌‌‌های ضد دینی
در سال‌‌‌‌‌های متمادی پیش از انقلاب اسلامی«پیروزی نظریان مادی آن‌چنان حتمی‌به نظر می‌رسید که اندیشوران قرن هیجدهم مانند «بیل» و فلاسفة دائره المعارفی فرانسه به طور کلی،مکان ومنزلتی برای دین در آینده قائل نبودند، به همین نحو در قرن نوزدهم فلسفه‌‌‌‌‌هایی پدید آمد که یا به طور کلی منکر دین می‌شد مانند فلسفة مارکس و یا خود مذهبی دروغین را جایگزین ادیان آسمانی می‌کرد.
در قرن بیستم ماتریا لیست‌‌‌‌‌های شرقی و غربی به سبط مبارزة علنی خود با دین و باور‌‌‌‌های دینی در سطح جوامع پرداختند اما سیر تحولات تاریخی و وقوع انقلاب اسلامی‌ایران آن‌چنانشرایط موجود را در آخرین سال‌‌‌‌‌های قرن بیستم تغییر داد که نظریه‌پردازان بین المللی وجامعه‌شناسان....با اعتراف به حیات مجدد دین در جوامع بشری به طرح نظریة «تجدید حیات دینی در قرن بیستم» به عنوان یک نظریه معتبر علمی، طی سال‌‌‌‌‌های اخیر پرداخته‌اند ؛ ازآن جمله گیدنز، جامعه‌شناس مشهور انگلیس، در فصلی از کتاب خود با عنوان پدیدة نوزایی دینی می‌نویسد :
«در گذشته سه غول فکری جامعه‌شناسی یعنی «مارکس»،«دورکیم» و«ماکس وبر» با کم و بیش اختلافاتی فرآیند عمومی‌جهانی را به سمت سکولاریزیسون و به حاشیه رفتن دین می‌دیدند ولی ازآغاز دهة هشتاد و یا انقلاب اسلامی‌ایران شاهد تحقق عکس این قضیه هستیم ؛یعنی فرآیند عمومی‌جهان روند معکوسی را آغاز و به سمت دینی شدن پیش می‌رود.»
به بیان دیگر با وقوع معجزة انقلاب اسلامی‌به رهبری امام عظیم الشأن و گسترش خیره کنندة حوزة نفوذ ادیان بزرگ الهی – به ویژه دین مبین اسلام – امروز دیگر تحلیل‌گران و قایع سیاسی وتحولات اجتماعی به خود جرأت انکار جایگاه رفیع دین در اجتماع بشری و پیش‌بینی انزوای آن را در آیندة جهان معاصر نمی‌دهند بلکه با چرخشی 180 درجه ای ازمواضع پشتیبان خود تصریح می‌نمایند:
«بازی قدرت جهانی که در دهه‌‌‌‌‌های آینده پدید خواهد آمد بدون درنظر گرفتن قدرت روز افزون اسلام، مذاهب کاتولیک و مذاهب دیگر قابل درک نیست. »
ج- برائت جهانی ازعقاید الحادی
با پیروزی انقلاب اسلامی‌علاوه بر بی اعتبار شدن مکاتب مادی والحادی زمینة فرو پاشی نظام‌‌‌‌‌های الحادی وتجدید نظر تئوری پردازان این گونه نظام‌ها در عقاید مبنایی خود، فراهم گردید، چنان‌که با گذشت یک دهه از پیروزی انقلاب اسلامی‌بسیاری از سران احزاب ونظام‌‌‌‌‌های کمونیستی و شخصیت‌‌‌‌‌های مارکسیست، با پشت پا زدن به عقاید باطل خود، از هر گونه عقید‌‌ه ای که در تعارض مسلم با ایمان مذهبی، اعلام برائت نمودند.
برای نمونه، الکساندر زوگانف رهبر حزب کمونیسم روسیه، دراظهار نظر‌‌‌‌های صریح خود گفت:
«ما ازافکاری که وجود خداوند راانکار می‌کند دست برداشته ایم.»
فیدل کاسترو، رهبر قدرتمند و یکی ازمقاوم‌ترین نظام‌‌‌‌‌های کمونیستی در دنیا با افتخار اعلام می‌دارد:
«تا وقتی که خدا بخواهد ادارة کشور رادر دست خواهد داشت، ابتدا خواست و اراده خدا،و پس از آن خواست وارادة مردم بالاتر ا زهر چیزی است. »
حشمت اوزال، شاعر برجسته و مارکسیست معاصر ترکیه نیز که سال‌ها به خاطر اعتقاداتش در زندان به سر برده، ضمن روی آوردن به اسلام اظهار داشت :
«اصلا ازاعتقادات جدیدیم (اسلام) پشیمان نیستم، زیرا در زندان این فرصت راداشتم که ارزش اعتقادات خود را بیابم. »
وی می‌گوید:
«هموطنان من از گرسنگی ماوراء الطبیعه رنج می‌برند گرسنگی که فقط با قرآن رفع می‌شود.»
ولادیمر پوتین، رئیس جمهوری روسیه هم در گفت وگو با روزنامة فرانسوی لوفیگارو بعد از یادآوری این مطلب که «اجرای فرایض دینی در شوروی سابق بدون خطر نبوده اما مادرش او را در کلیسا غسل تعمید داده است «می‌گوید:
«من به نوبه خودم ازاین که به کلیسای ارتدوکس روسیه تعلق دارم افتخار می‌کنم، این تعلق مرا غنی می‌کند،و یک ارتباط شخصی با ملتم وفرهنگش به وجود می‌آورد. »
د- احیای فکر دینی درمیان سیاستمداران
امروزه بر اثر قیام امام خمینی (ره) بار دیگر ارزش‌‌‌‌‌های دینی درکانون توجهات جهانی قرار گرفته است، تا آن‌جا که حتی بسیاری از سران کشورها ودولت‌هادر شرق و غرب عالم با همسو دیدین فضای حاکم بر دنیا وکشور‌‌‌‌های خود با حرکت و لو آرام به سوی حقیقت دین و...به تجلیل ازدین و اعتقاد‌‌‌‌های دینی پرداخته‌اند، ودین به عنصری برای تحت تأثیر قرار دادن بسیاری از سیاست‌‌‌‌‌های جاری دولت‌‌‌‌‌های جهان مبدل گشته است.
نیکلای چرون از سیاست مداران معروف و رئیس حزب ملی لیبرال دموکراتیک رومانی در دیدار با سفیر جمهوری اسلامی‌در این کشور بابیان این مطلب که « انقلاب اسلام پدید‌‌‌‌های بی نظیر در تاریخ است » اظهار داشت :
« انقلاب اسلامی‌ایران هدف مهمی‌چون احیای ارزش‌‌‌‌‌های دینی درجامعه رادارد ورومانی امروز نیاز مبرم به احیای ارزش‌‌‌‌‌های دینی داشته و ما خواهان بهره‌گیری ا زتجربیات ایران هستیم. »
دکتر ولایتی، مشاور مقام معظم رهبری در امور بین الملل، با نقل خاطر‌‌‌‌های در این باره اظهار می‌دارد :
«من یک موقعی با آقای لخ والسا رئیس جمهور لهستان و رهبر قبلی جنبش همبستگی ملاقاتی داشتم واین در زمانی بود که اورئیس جمهور شده بود، ایشان به من می‌گفت :
«انقلاب شما روی ما هم اثر گذاشت و ما خوشحالیم از این که در کشور شما یک انقلاب بر اساس دین صورت گرفته است، پیروزی انقلاب اسلامی‌موجب احیای فکری دینی حتی در سطح حکومت‌ها شد؛ ولو درکشور‌‌‌‌های مسیحی.»
هـ - حیات مجدد دین واعترافات غربی‌ها
پیروزی انقلاب اسلامی‌درعرصه‌‌‌‌‌های مختلف ورجعت دوبارة بشر معاصر به باور‌‌‌‌های دینی تحلیل‌گران غرب را به بیان اعترافات صریحی درخصوص غفلت قدرت‌‌‌‌‌های جهانی از پتانسیل عظیم دین وادشته است
دانیل پاپیس رئیس انجمن سیاست خارجی ایالات متحدة آمریکا درکنفرانسی در استامبول ترکیه گفت :
«باید اعتراف کنیم که بیش از پیروزی انقلاب اسلامی‌ما برای افکار دینی و مذهبی هیچ جایی باز نکرده بودیم ولی از این پس برای ما آمریکایی‌ها ضروری است که زمین‌‌‌‌های جهت مطالعه وتحقیق پیرامون مذهب فراهم آوریم. »
سخنان بری رابین از روزنامه‌نگاران معروف غربی (ونویسنده مقالة اسلام نرمال) در جلسة روزنامه‌نگاران معروف غربی در شهر بروکسل، وجه دیگری از واقعیت مورد اشاره ما می‌باشد، وی در این جلسه گفت :
«واشنگتن در سال‌‌‌‌‌های گذشته اهمیت دین درارتباطات سیاسی و دیپلماسی را درک نکرده بود و این مسئله مشکلات فراوانی رابرای ما آمریکایی‌ها به وجود آورد که برای واشنگتن گران تمام شد.»
رابین افزود :
«اگر بخواهیم در آینده با این مشکلات مواجه نباشیم باید این مطلب را بپذیریم و آن را درک کنیم که دین یک واقعیت اساسی و زیر بنایی جوامع بشری است. »
به واسطة شرایط جدید جهانی و تأثیرات رو به افزایش دین در جهان معاصر «بعد از انقلاب اسلامی‌تحولی عظیم در ارزیابی دین در امریکا به وجود آمده است ؛به طوری که امروز دین درهمة مجامع (علمی، فرهنگی و سیاسی و...) مورد بحث است. » وتحقیقات متنوعی در این باره به صورت مداوم صورت می‌پذیرد چنان‌که :
«پنج سال پیش در آمریکا مسئلة اصول گرایی دینی درجهان را بررسی کردند و پنج کتاب مختلف از ادیان متفاوت (اسلام، مسیحیت، یهود،و..)درخصوص آن منتشر کردند و جالب این که همة کتب یاد شده مسئلة ریشه دار بودن دین واعتقادات در جامعه را بر رسی ومورد توجه قرار داده‌اند.»
درهر حال نقش اساسی انقلاب اسلامی‌در این خصوص، غیر قابل انکار بوده و «این موارد قبل از پیروزی انقلاب اسلامی‌وجود نداشت و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی‌نمودار شد.»
چنان‌که نویسنده و تحلیل‌گر روزنامة تایمز چاپ لندن می‌نویسد:
«..در پاییز 1357 دنیای غرب به دلیل انقلاب ایران بار دیگر اسلام را کشف کرد...و ما غربی‌ها خیلی زود فهمیدیم که الله اکبر به معنای خدای بزرگتر است می‌باشد.»
و- افزایش تلاش جهانی برای آشنایی با اسلام
درعصر امام خمینی، اشتیاق وصف‌ناپذیری از سوی شخصیت‌ها ومجامع علمی‌و تحقیقاتی جهان برای شناخت ابعاد مختلف اسلام ونیز تلاش برای شناسایی مقولة دین و دیگر ادیان الهی، ظهور یافته است.
گرچه تلاش‌‌‌‌‌های وسیعی که امروزه درجهت شناخت بیش از پیش اسلام از سوی ملت‌ها ودولت‌ها ومؤسسه‌‌‌‌‌های تحقیقاتی و...مصروف می‌گردد، هرکدام اغراض خاص خود را تعقیب می‌کند اما نکته این جاست که این تلاش‌ها به هر جهت، بخشی ازتأثیرات شگرف انقلاب الهی و یکی از ویژگی‌‌‌‌‌های عصر جدیدی است که با قیام خالصانة روح خدا خمینی کبیر (ره) اغاز گردید.
به عنوان نمونه میتوان اشاره کرد که :«در بیست سال گذشته اسلام شناسی در آمریکا فقط در بعضی ازدانشگاه‌‌‌‌‌های بزرگ تدریس می‌شد ولی درحال حاضر تمام دانشگاه‌‌‌‌‌های کوچک و بزرگ درس اسلام‌شناسی دارند واین نشان دهندة تأثیر انقلاب اسلامی‌ایران است. »
توشیو کوردا محقق وتازه مسلمان ژاپنی هم در همین زمینه می‌گوید:
«قبل از انقلاب اسلامی‌ایران هر کتابی که با عنوان ومحتوای اسلامی‌در ژاپن چاپ می‌شد دارای تیراژی کمتر ازهزار نسخه بود، الحمدلله بعد از پیروزی انقلاب کتاب‌‌‌‌‌های اسلامی‌در ژاپن رو به گسترش رفته است. »
وی اضافه نمود :
«مدتی پیش کتابی درمورد روح ومعنویت اسلام به زبان ژاپنی نوشتن که درعرض یک ماه بیش از بیست هزار نسخة آن به فروش رفت. »
ز- آهنگ عزیمت انسان به قلمرو تاریخی دیگر
امام خمینی (ره) با پایه گذاری وهدایت انقلاب عظیم اسلامی، دگرگونی بزرگتری را در عرصة حیات بشری رقم زدند وعصر جدیدی را به وجود آوردند.
عصری که د رآن رویکرد گسترده و بی سابقه ای به حوزة معارف توحیدی و دینی برای بازخوانی مجدد مفاهیمی‌آغاز گردید که نقش اساسی در شکل‌دهی به حیات معنوی و مادی بشر دارند.
گویا انسان سر خورده از آرزو‌‌‌‌های بی حد و حصر مادی، برای ورود به ساحت جدیدی ا زحیات تاریخی خود آماده می‌گردد.
بسیاری از صاحب‌نظران بین المللی به این واقعیت اذعان دارند که «سال‌‌‌‌‌های پایانی قرن بیستم حرکت‌‌‌‌‌های مذهبی شکل گیری به خود گرفت ودین باارائه مجدد پیام‌‌‌‌‌های مذهبی ودگرگون سازی ساختار مذهبی وارد میدان شده است. »
به واقع میتوان گفت :« بشر کنونی همه امیدش به دین ومعنویت است. و بشر سرش به دیوار خورده، بازگشته خود را بیابد، غرب هم همه امیدش الان به دین است، پوپر و امثال او یعنی پوزیتیویست ها که پشت به دین کرده اند پنبه غفلت در گوششان است.به وضع معاصر غرب نظری بیندازد : غالب متفکران معاصر به اهل دین و چه غیر اهل دین توضیحاتی راجع به دین ومعنویت دارند.»
بحران همه جانبه دنیای مدرن بشر معاصر را در مخمصه پیچیده ای قرار داده است و انسان عصر جدید آمال متعالی و معنوی خود را در غوغای نفس گیر ماده پرستی از دست رفته می‌بیند از همین روست که انسان اهنگ عزیمت به قلمرو تاریخی دیگری را دارد
«گفته اند ــ و شاید هم بی دلیل ــ که همه اصول نو آورانه عصر جدید اکنون خود در وضعیت بحران قرار گرفته اند، در تائید این نظر دلایلی چند وجود دارد که نشان میدهد انسان اروپایی مشغول اروپایی مشغول جمع کردن خیمه و خر گاه خویش از سرزمین نوینی است که طی سیصد سال گذشته در آن رحل اقامت افکنده بود، این انسان آهنگ عزیمت در قلمرو تاریخی و شیوه زیستی دیگری دارد.»
منبع:کتاب عصر امام خمبنی/ میر احمد رضا حاجتی