بدخلقي در كودكان بهطور كلي يك ابراز خشم ناگهاني و غيرمنتظره است و تمايل به جلب توجه در آن نقشي ندارد. هنگام بدخلقي اغلب كودكان به اعمالي مانند گريه كردن، فرياد زدن، چرخاندن و حركت دادن دستها و پاها دست ميزنند. اين حالت معمولاً بين 30 ثانيه تا دو دقيقه طول ميكشد و هنگام شروع نيز بيشترين شدت را داراست. شدت و زمان اين واكنش در بين كودكان متفاوت است و گاهي از شدت بيشتري برخوردار است و زمان بيشتري نيز طول ميكشد.
در موارد شديد بدخلقي، كودك اشيا را پرتاب ميكند و از اطرافيان گاز يا نيشگون ميگيرد. اين رفتارهاي خشن كه در آن كودك به خود يا ديگران آسيب ميرساند، گاهي نشانهاي از مشكلات جديتر است. اين مشكل در ميان كودكان يك تا چهار سال رايجتر است اما امكان درگير كردن كودكان در تمام سنين و حتي بزرگسالان نيز وجود دارد.
كجخلقي در كودكان خصوصاً كودكان يك تا چهار ساله مسئلهاي رايج است كه تقريباً روزي يكبار اتفاق ميافتد. اين رفتار، واكنش و عكسالعمل طبيعي است كه كودك در برابر ممانعت بزرگسالان از كسب استقلال و يا فراگيري يك مهارت نشان ميدهد زيرا اغلب كودكان روش ديگري را براي نشان دادن عصبانيت و نااميدي بلد نيستند. از اينرو اين بدخلقيها هنگام عصباني شدن كودك و يا نااميدي او رخ ميدهند. براي مثال كودكي كه قادر نيست دكمه لباسش را ببندد و يا والدين به او ميگويند كه زمان خواب فرارسيده احساس نامطلوب خود را با كجخلقي به اطرافيان نشان ميدهد.
كجخلقي در بين برخي از كودكان نسبت به سايرين بيشتر است. به گفته متخصصان، خستگي كودك، سن، سطح استرس، مشكلات فيزيكي، روحي - رواني و احساسي و همچنين نحوه رفتار والدين در برابر تقاضاهاي كودك بر شدت كجخلقي تأثيرگذار است.
ناديده گرفتن كج خلقي و كمك كردن و آموزش دادن نحوه غلبه بر خشم و نااميدي اغلب از بهترين راههاي مقابله با كجخلقي است. توجه به علل آغاز كجخلقي و شناخت عوامل محرك به والدين كمك ميكند تا قبل از خارجشدن كنترل رفتاري و احساسي كودك از دست والدين رفتار او را تعديل كنند.
در صورت ادامه كجخلقي تا بعد از چهار سالگي، والدين بايد با مراجعه به مشاور از تكنيكهاي خاصي براي غلبه بر اين رفتار و آرام كردن كودك استفاده كنند. اين در حالي است كه اغلب كودكان به تدريج پس از سه سالگي روش كنترل احساسات عميق و ابراز آنها را فراميگيرند.
ادامه كجخلقي تا سنين مدرسه گاهي نشاندهنده مشكلات آموزشي و يا مشكل در تعامل كودك با ساير كودكان است. در اين صورت والدين بايد به پزشك متخصص مراجعه كنند و در رابطه با كجخلقي كودك، رفتارهايي كه هنگام كجخلقي از خود نشان ميدهد (مانند صدمه زدن به خود، ديگران و يا اشيا) و مشكلات تعاملي او با ساير كودكان با متخصص مشورت كنند.
منبع: روزنامه ايران 90/01/21