زلزله 9 ريشتري در سواحل ژاپن بار ديگر ناتواني انسان را در مقابل تغييرات طبيعي و خشم زمين به نمايش گذاشت.
در حالي كه جامعه ژاپن تمام تلاش خود را براي آمادگي درمقابل يك زلزله تمام عيار و استحكام ساختمان ها و بناهاي ساخت دست بشر متمركز كرده بود، ناگهان سونامي و امواج چندين متري سبب غافلگير شدن ژاپني ها شد.
اين امواج كه در اثر حركت زمين در بستر دريا ايجاد شده بودند، ناگهان سواحل و شهرهاي ساحلي شمال شرق ژاپن را تبديل به كوهي از آوار و خرابه كردند و تنها در شهر "مياگي " سبب كشته و مفقود شدن ده هزار نفر شدند.
در اين ميان فاجعه ديگري نيز در راه بود و آن هم اختلال در نيروگاه اتمي فوكوشيما و انفجارهاي پياپي در راكتورهاي آن و خطر ذوب شدن ميله هاي سوخت هسته اي و تكرار فاجعه اي همچون واقعه چرنوبيل در اتحاد جماهير شوروي بود.
البته در اين ميان تلاش تكنسين هاي ژاپني براي جلوگيري از چنين واقعه اي موثر بوده و از ذوب شدن ميله هاي سوخت جلوگيري شده است اما نكته اي در اين ميان جالب است، تلاش رسانه هاي بيگانه براي تحت تاثير قرار دادن برنامه هسته اي ايران و نا امن جلوه دادن تاسيسات هسته اي ايران است.
نكته اي كه شايد تنها تعبير شايسته آن گرفتن كره از آب است.

* آيا بوشهر هم مانند فوكوشيما خواهد لرزيد

نيروگاه بوشهر و فوكوشيما از لحاظ موقعيت مكاني تقريبا شبيه به يكديگرند. هر دو نيروگاه در حاشيه دريا احداث شده اند تا براي خنك كردن بخار توليدي توسط نيروگاه از آب دريا استفاده شود.
گرچه دو نيروگاه از لحاظ ساختاري با يكديگر تفاوت هايي دارند، اما از اصول مشتركي براي كار برخوردار هستند.
در اين ميان آنچه كه سبب ايجاد اختلال در نيروگاه اتمي فوكوشيما را فراهم كرد، نه زلزله نه ريشتري بلكه انهدام تاسيسات خنك كننده نيروگاه توسط سونامي بود.
البته نكته اصلي در اين ميان آن است كه آيا استان بوشهر از لحاط لرزه اي قادر به ايجاد زلزله اي با قدرت هشت تا نه ريشتر است تا بتواند سونامي همانند سونامي ژاپن ايجاد كند و نيروگاه اتمي بوشهر را در هم بكوبد.
استان بوشهرتقريبا نواري به نسبت باريك است و در فاصله بين 27 درجه تا 30 درجه عرض شمالي و 50 تا 52 درجه طول شرقي قرار گرفته است.
اين استان از شمال به استان خوزستان و قسمتي از استان كهگيلويه وبوير احمد واز شرق به استان فار س و از جنوب شرقي به قسمتي از استان هرمزگان واز جنوب وغرب به خليج فارس محدود است .
گسل‌هاي اصلي لرزه اي منطقه بوشهر عبارتند از:
1-گسل كازرون:كه اين گسل گسلي است تقريباً شمالي -جنوبي با جابجايي امتداد لغز راست گر ودر بخش باختري شهر كازرون گسترش دارد.كه در حدود 210 كيلو متر از جنوب كوه دينار در شمال شروع مي شود وتا ساحل بوشهر در خليج فارس ادامه دارد و داراي درازاي حدود 120 كيلومتر است.
2-گسل برازجان:كه اين گسل بارها مكان زلزله هاي مخرب منطقه بوشهر بوده است.
3-گسل كره بس يا زون گسل منگرك:كه اين گسل در 90 كيلومتري شرق منطقه بوشهر قرار دارد.وطول آن 130 كيلومتر است.
4-گسل هاي زير تاقديس ها، گسل هاي كوچك فشاري وكشش و گسل هاي تراستي كه سبب ايجاد لرزه هاي كوچك مي شوند.
نيروگاه اتمي بوشهر در فواصل 110 كيلومتري از منطقه زلزله خيز كارون و در فاصله 170 كيلومتري از منطقه لرزه خيز فيروز آباد قرار دارد.
به غير از لرزه هاي كوچك 4 تا 5 ريشتري زمين لرزه هاي بزرگ در منطقه محدود به استان فارس، عملا گسل فعالي كه لرزه هاي سنگين در منطقه را ايجاد كند، در نزديكي نيروگاه بوشهر وجود ندارد.
با اين حال حتي اگر ادعاهاي رسانه هاي خارجي را باور كنيم و حتي امكان زمين لرزه هايي كه در هر دو قرن اتفاق بيفتد را در نظر بگيريم، امكان به وجود آمدن لرزه هايي با درجه 7 ريشتر در مقياس دروني زمين را در نظر بگيريم، باز هم چنين لرزه اي براي ايجاد اختلال و يا حتي تخريب يك نيروگاه اتمي ناكافي است. در ژاپن نيز يك زمين لرزه 9 ريشتري نيروگاه اتمي فوكوشيما را با مشكل مواجه كرد، واقعه اي كه در تاريخ لرزه نگاري استان بوشهر طي چند هزار سال گذشته بي سابقه است و اين مساله بنا به گفته علي اكبر اعتماد رييس سازمان انرژي اتمي در زمان آغاز ساخت نيروگاه مورد توجه قرار گرفته است.

اما چگونه نيروگاه بوشهر مي تواند چنين لرزه اي را تحمل كند؟

*ضربه گيرهاي 112 اينچي نيروگاه اتمي بوشهر

براي ايمن سازي نيروگاه اتمي بوشهر در مقابل لرزه هاي احتمالي تمام سازه بر روي ضربه گير هاي لاستيكي ساخته شده است.
ضربه گيرهايي كه روي پلاستيك هايي به ضخامت 112 اينچ بنيان گذاشته است. اين لرزه گيرها امكان مقاومت در مقابل زمين لرزه هايي تا 8 ريشتر را فراهم مي كند.
در كنار اين نيروگاه بوشهر از سپرهاي حفاظتي ديگري نيز بهره مي گيرد. اين گونه ملاحظات و تمهيدات ايمني در هيچ صنعتي نظير صنايع هسته اي رعايت نمي شود. گرچه با تكنولوژي موجود امكان ساخت و بهره برداري صد در صد ايمن نيروگاه هاي هسته اي وجود ندارد، آسيب پذيري نيروگاه هاي جديد به مراتب كمتر از آسيب پذيري محتمل در زمينه هاي ديگر استفاده از تمدن صنعتي است

*ساير لايه هاي حفاظتي نيروگاه بوشهر

در حال حاضر در سراسر دنيا ايمني نيروگاه هاي هسته اي از جمله نيروگاه بوشهر بر پايه "دفاع در عمق " بنا نهاده مي شود. چنين ديدگاهي طراحان را بر آن وا مي دارد تا سلسله اي از حايل هاي فيزيكي را به صورت پشت سر هم در مسير انتشار مواد راديو اكتيو به محيط مدنظر قرار دهند.
وجود چند لايه حايل فيزيكي از آثار سوء مواد راديو اكتيو به پرسنل بهره بردار، محيط پيرامون نيروگاه و مردمي كه در اطراف نيروگاه زندگي مي كنند، جلوگيري مي نمايد. اين حايل ها به ترتيب عبارتند از: شبه سراميكي قرص هاي سوخت، غلاف ميله هاي سوخت، تجهيزات مدار اول، كره فولادي و در نهايت كره بتوني. لازم به ذكر است كه بيش از 98% محصولات شكافت (مواد راديواكتيو) در داخل شبه سراميكي قرص هاي سوخت محبوس مي گردند.
ساختمان بتني رآكتور در مقابل برخورد مستقيم هواپيماي غول پيكر بوينگ 747، هواپيماهاي جنگي و زلزله اي به شدت 8 ريشتر مقاوم بوده و در صورت بروز چنين سوانحي هيچ صدمه‌اي به تأسيسات راكتور و قلب آن وارد نمي‌شود و سيستم كنترل و حفاظت خودكار نيروگاه به راحتي آن را خاموش و به وضعيت ايمن مي‌رساند
جالب اينجا است كه نيروگاه اتمي چرنويل در اتحاد جماهير شوروي كه در سال 1986 منفجر شد، فاقد گنبد بتوني محافظ بود و همين مسئله سبب گسترش مواد راديو اكتيو شد.

*سوء استفاده رسانه اي از يك موضوع

در نهايت تمام اين گفته ها به اين نكنه كه ختم مي شود كه تمام نيروگاه ها تحت نظر آژانس بين المللي انرژي اتمي فعاليت مي كند.
هر نيروگاهي بر آغاز فعاليت بايد جواز لازم را از آژانس انرژي اتمي را كسب كند.
نيروگاه اتمي بوشهر نيز مانند تمام نيروگاه هاي اتمي اين بازرسي ها را پشت سر گذاشته است و در صورت هرگونه نقص از ادامه كار آن جلوگيري مي شود
البته اين در صورتي است كه اين رسانه ها آژانس بين المللي انرژي اتمي را قبول داشته باشند و اعتقاد نداشته باشند كه آژانس بين المللي انرژي اتمي با ايران همدست شده است.